I/ ĐẶT VẤN ĐỀ:
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”. Trẻ em là nguồn hạnh phúc của gia đình, tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Gia đình và Xã hội dành cho trẻ những điều kiện sống tốt nhất cho sự phát triển về thể chất, tinh thần, trí tuệ, tình cảm và đạo đức của trẻ. Vâng, trẻ em ngày nay đã được tiến lên một vị trí mới trong xã hội, các em được hưởng những điều kiện ưu tiên để sống và phát triển nên người.
Chúng ta thấy rằng, thai nhi trong bụng mẹ tự phát triển thành em bé. Bé tự cất tiếng khóc chào đời, tập bú, tập ăn, tập lẫy, tập bò, ê a tập nói… Bé tự học, tự phát triển trong vòng tay thương yêu của cha mẹ. Lớn hơn một chút, bé tự học, tự rèn nào là múa, vẽ, hát ca, làm tóan, làm văn..…dưới sự hướng dẫn của cô thầy. Như vậy, tự học, tự rèn, tự phát triển là điều kiện cốt lõi giúp phát triển bản thân trẻ.
Đuyết- khem (Durkheim) có một câu nói rất hay: “Giáo dục là việc xã hội hóa cá nhân vị thành niên một cách hệ thống”. Như vậy, muốn hình thành và phát triển nhân cách theo mục tiêu đào tạo đã định, phải làm cho học sinh liên tục tự học, học và hành (tất nhiên phải phù hợp với tâm sinh lí học sinh) , xem đó là hạnh phúc trong học tập hàng ngày của bản thân. Phương pháp giáo dục tích cực lấy học sinh làm trung tâm coi trọng quá trình tự học, tự đào tạo, rèn luyện của người học, cho học sinh nhận thức sâu sắc rằng không phải học để chuẩn bị sống mà học trong khi sống và sống trong khi đang học.
Hiện nay, đổi mới phương pháp giáo dục được thực hiện sâu rộng trong trường học nhằm phát huy tinh sáng tạo, chủ động của học sinh, giúp học sinh phát huy tính tự học của bản thân. Phát huy nội lực tự học của học sinh vừa là mục tiêu, vừa là phương pháp giáo dục, vừa là con đường nâng cao chất lượng và hiệu quả của nhà trường.
Với lý do trên mà tôi đã chọn cho mình đề tài “Một vài kinh nghiệm khi hướng dẫn học sinh lớp 4 tự học”để nghiên cứu qua thực tiễn dạy và học của thầy trò lớp 4/2, trường tiểu học Định Hiệp
II/ PHẠM VI THỰC HIỆN ĐỀ TÀI :
Đề tài: “Một vài kinh nghiệm khi hướng dẫn học sinh lớp 4 tự học”, được thực hiện trong năm học 2010 – 2011 Trường Tiểu học Định Hiệp.
III/ NHỮNG ĐIỂM CẦN LƯU Ý TRONG VIỆC TỰ HỌC CỦA HỌC SINH TIỂU HỌC
1/ Khác với việc tự học của người lớn (Học sinh Trung học, Đại học…) việc tự học của Học sinh Tiểu học bao giờ cũng phải có sự hướng dẫn tự học của thầy cô giáo, có thể kết hợp với sự hỗ trợ của cha mẹ các em. Bởi các em đang ở lứa tuổi ham chơi hơn ham học, ý thức học tập ở các em chưa cao.
2/ Hướng dẫn Học sinh Tiểu học tự học cần lưu ý đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi các em, không được thoát ly trình độ hiểu biết, sự suy nghĩ của các em. Nếu giáo viên đưa ra yêu cầu quá cao thì học sinh sẽ chán và thiếu tự tin vào bản thân; nếu giáo viên đưa ra yêu cầu quá thấp thì học sinh sẽ cảm thấy thiếu hứng thú học tập. Chính vì thế GV phải bám sát chương trình SGK, bài học ở lớp… khi cần mở rộng thì GV chỉ nên xoay quanh các kiến thức đang học.
3/ Thường xuyên động viên khuyến khích học sinh Tiểu học tự giác học tập, không áp đặt gò ép trẻ.
IV/ NHỮNG BIỆN PHÁP CỤ THỂ:
1/ Kết hợp với gia đình: Thông qua các buổi họp Phụ huynh học sinh, yêu cầu bố trí giờ tự học cho Học sinh Tiểu học ở nhà, góc học tập của trẻ cần cách biệt với không gian sinh hoạt ồn ào của gia đình. Các ngày nghỉ như chủ nhật, ngày lễ không buộc trẻ phải tự học, kết hợp cho trẻ vui chơi.
2/ Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà: Mặc dù không giảng dạy tất cả các môn cho các em ( dạy chuyên sâu) nhưng tôi vẫn theo sát bài học ở lớp của các em để hướng dẫn học sinh tự học ở nhà. Việc chuẩn bị tốt bài ở nhà sẽ làm cho trẻ hứng thú, năng động, tự tin và tích cực trong các tiết học ở lớp.
a) Học bài cũ: Tôi thường chỉ rõ cho Học sinh kiến thức cơ bản thông qua các hoạt động giảng dạy: