MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 4
NHẬN BIẾT ĐƯỢC TỪ LOẠI “DANH TỪ”.
A/ MỞ ĐẦU:
I/ Lí do chọn đề tài:
Tiếng Việt là tiếng nói phổ thông, tiếng nói dùng trong giao tiếp chính thức của cộng đồng các dân tộc sống trên đất nước Việt Nam. Bởi thế, dạy Tiếng Việt có vai trò cực kì quan trọng trong đời sống cộng đồng và đời sống của mỗi con người. Vả lại, môn Tiếng Việt ở Tiểu học chiếm vị trí rất quan trọng vì đây là môn học thực hành thông qua việc lĩnh hội lí thuyết. Thông qua hệ thống bài tập, giáo viên giúp học sinh hình thành, phát triển các kĩ năng lĩnh hội và tạo lập ngôn bản. Tính chất thực hành là đặc trưng nổi bật nhất của môn học. Mặc dù vậy, chương trình Tiếng Việt ở Tiểu học vẫn bố trí dạy các lí thuyết về tri thức cho học sinh. Phân môn Luyện từ và câu cung cấp cho học sinh các kiến thức về từ và câu. Trong đó nội dung lí thuyết và thực hành về từ loại danh từ có vị trí hết sức quan tọng nhằm giúp học sinh có ý thức hóa và hệ thống hóa các hiểu
biết về từ loại danh từ Tiếng Việt để nắm vững ngữ pháp trong câu. Từ đó giúp
các em học tốt ở bậc học cao hơn.
Muốn dạy tốt các nội dung lí thuyết về từ loại, giáo viên cần nắm vững phương diện khoa học cơ bản của từng vấn đề, nắm vững nội dung sách giáo khoa viết về từ loại đặc biệt là danh từ. Trên cơ sở đó tìm ra cách thức dạy học thích hợp và đạt hiệu quả cao.
Trong hệ thống từ loại Tiếng Việt, danh từ là loại khá phong phú và chia làm nhiều tiểu loại, quan hệ về nghĩa, chuyển loại từ của nó cũng khá phức tạp. Vì vậy, qua nhiều năm trực tiếp đứng lớp giảng dạy tôi thấy học sinh chưa nắm
chắc cách sử dụng danh từ trong câu dẫn đến xác định sai làm ảnh hưởng đến kết quả bài kiểm tra, bài thi. Vì thế tôi đã chọn đề tài: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4 nhận biết được từ loại “danh từ” cho năm học trước và năm học này giúp các em đạt được kết quả khả quan hơn.
II/ Đối tượng nghiên cứu:
Mục đích cuối cùng của sáng kiến kinh nghiệm là giúp học sinh lớp 4/3 biết đâu là danh từ trong câu, trong đoạn văn (đoạn thơ). Để đạt được mục tiêu đề ra, tôi đã tìm hiểu các biện pháp giảng dạy Tiếng Việt ở Tiểu học để nâng cao chất lượng môn Luyện từ và câu ở lớp 4.
III/ Phạm vi nghiên cứu:
Đề tài được nghiên cứu giảng dạy cho học sinh lớp 4/3 Trường Tiểu học Định Hiệp.
IV/ Phương pháp nghiên cứu:
Để việc nghiên cứu đề tài có kết quả khả quan, tôi đã chọn các phương pháp sau để phù hợp với nội dung của đề tài:
1/ Nghiên cứu tài liệu:
Tôi nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến đề tài, sau đó hệ thống từng
dạng để từ đó có phương pháp dạy phù hợp.
Hệ thống đổi mới phương pháp với định hướng “nhẹ nhàng, tự nhiên, chất lượng và hiệu quả” là định hướng đạt được của đề tài.
2/ Điều tra:
+ Dự giờ: Tôi thường xuyên dự giờ các anh chị đồng nghiệp để học hỏi thêm phương pháp giảng dạy áp dụng cho lớp.
+ Đàm thoại: Tôi thường trao đổi với tổ chuyên môn, với anh chị giáo viên để có thêm kinh nghiệm giảng dạy tốt. Song song đó, tôi còn trò chuyện với các
em học sinh trong lớp để biết được cách học của các em từ đó có định hướng dạy tốt hơn.
+ Kiểm tra, đối chiếu: Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi đã tiến hành thực nghiệm ở lớp 4/3 như sau:
Hướng dẫn học sinh nắm vững lí thuyết về từ loại danh từ và luyện tập để tìm danh từ trong câu sau đó kiểm tra xem các em nắm bài thế nào.
Chẳng hạn:
Danh từ là gì?
Danh từ có những loại nào?
Tìm các danh từ trong câu sau: Chị rướn đôi tay bị còng chụp một con bướm bay qua.
Sau hai tiết học tôi kiểm tra khả năng hiểu biết của các em thì thấy có một số em trả lời được danh từ là: chị, tay, con bướm còn phần đông học sinh không nêu được từ chị.
+ Các phương pháp dạy học:
Phương pháp luyện tập theo mẫu: Tôi giới thiệu cho học sinh những
dạng bài tập mẫu trong sách, rồi sau đó làm theo mẫu.